Impotencija ili erektilna disfunkcija je nesposobnost postizanja ili održavanja erekcije u dužini trajanja koja omogućava kompletiranje zadovoljstva tokom seksualne aktivnosti u više od 25% pokušaja.
Impotencija može biti praćena i udružena sa poremećajem libida ili ejakuacije, ali može biti i samostalan entitet. Oko 5% muškaraca je kompletno impotentno do 40. godine i 15% do 70. godine života. Izvestan stepen erektilne disfunkcije može biti prisutan kod oko 50% muškaraca između 40. i 70. godine starosti.
Erekcija penisa nastaje kao posledica širenja krvnih sudova (corpora cavernosa) penisa, što je posledica širenja lumena arterije uretralis i njenih grana, a nastaje kao posledica psihogenih ili senzornih stimulusa koji se prenose do tzv. autonomnog nervnog sistema smeštenog u nisko leđnoj regiji (sakralnoj regiji S2-S4), dok stimulacija dovodi do oslobađanja činioca (neurotransmitera) koji dovode do širenja krvnih sudova.
Impotencija, tj. erektilna disfunkcija, može biti psihogenog ili organskog porekla. Najčešći epidemiološki faktori koji dovode do ovog poremećaja su:
- šećerna bolest (zbog aterogenih promena na krvnim sudovima i oštećenja autonomnog nervnog sistema)
- hipertenzija (oštećenje krvnih sudova ili lekovi koji se uzimaju radi regulacije krvnog pritiska)
- psihijatrijske bolesti (depresija, anksiozno-depresivna stanja, paranoidna stanja zbog lekova koji imaju nepovoljan uticaj na nivo hormona)
- konsumiranje cigareta
- starost
- neurološke bolesti
- endokrinološke bolesti (poremećaj sekrecije hormona)
- sistemske bolesti (teško oštećena funkcija jetre i bubrega)
- široka paleta lekova među kojima su i toksične supstance, tj. opojne droge
S obzirom na sve ove faktore koji mogu biti uzrok impotencije, erektilna disfunkcija nipošto ne sme da se leči bez prethodno utvrđenog uzroka.
Najčešće su u pitanju hormonske promene koje mogu da se koriguju ili leče. Kada su u pitanju drugi navedeni razlozi, neophodan je multidisciplinaran pristup.