Ako par ne može da ima dete, „glavni krivac“ je decenijama bila žena, odnosno one su targetirane kao glavni krivci i najčešće su samo one i išle na zdravstvena ispitivanja.
Međutim, u poslednje vreme sve se više priča o muškoj neplodnosti, koja je, kako stručnjaci kažu, u porastu, a stalno se pojavljuju i novi potencijalni uzroci koji utiču na muško reproduktivno zdravlje.
Stručnjaci kažu da muška neplodnost iznosi od 20 do 50 odsto, a statistika pokazuje i da je broj i pokretljivost spermatozoida u poslednjih 30 godina prepolovljen.
I korona uzročnik neplodnosti kod muškaraca
Lekari kažu da je trag na muško reproduktivno zdravlje, između ostalog, ostavila i pandemija korona virusa.
Profesor dr Olivera Džatić Smiljković, načelnik Odeljenja steriliteta u Ginekološko akušerskoj klinici “Narodni front” u Beogradu, objasnila je da na nalaz spermograma, odnosno neplodnost kod jačeg pola dosta utiču i virusne infekcije, što je posebno primećeno tokom epidemije korona virusa.
Ona je objasnila da uzroci muške neplodnosti mogu biti urođeni i stečeni.
– Urođeni su neki nedostaci, anomalije, anatomske ili genetski i endokrini poremećaji, kao i stečeni problemi. Stečeni uzroci su preležana infekcija, hirurški zahvati, teža oboljenja, metabolički poremećaji. Ono što bih ja naglasila, a što smo videli u našoj androloškoj ambulanti, jeste da jako veliki trag ostavljaju virusne infekcije, kao tokom pandemije kovida, one su ostavljale veliki trag – kazala je Džatić Smiljković.
Na sreću, kako kaže, uticaj virusnih infekcija je reverzibilne odnosno trenutne prirode.
– Mi anamnestički dobijamo podatak da je imao virusnu infekciju. Spermatogeneza traje određeno vreme. Jedan nalaz spermograma ništa ne znači, on može da varira, a mi smo u obavezi da ga ponovimo. Ukoliko je i drugi spermogram lošijeg kvaliteta, onda ih usmeravamo urologu da rade detaljnije analize. Ali, virusne infekcije veoma utiču na nalaz spermograma – istakla je Džatić Smiljković.
Muška neplodnost problem i kod komšija
– Nemaju samo Srbi ovaj problem. Muči i Hrvate, odakle se podseća i da je gojaznost jedan od uzroka neplodnosti. Procenat neplodnih muškaraca i žena je podjednak, ali je sve veći porast muške neplodnosti, dok je gojaznost sve češći uzrok neplodnosti kod oba pola. Jedan od glavnih razloga nesrazmernosti broja osoba suočenih s neplodnošću i onih koje se leče je slaba informisanost o mogućnostima lečenja i pravima pacijenata, kao i društvena stigma povezana sa neplodnošću – rečeno je na Rodinoj konferenciji Zajedno za plodnost u Hrvatskoj.
Bojana Šantić, iz Udruženja “Roda”, navela je više je uzroka neplodnosti, a jedan od češćih je gojaznost.
Ona dodaje da je osim debljine alarmantno rastući uzrok i poremećaj sastava žlezda sa unutrašnjim izlučivanjem.
– Osim debljine još jedan od alarmantno rastućih uzroka neplodnosti su spoljni faktori, odnosno endokrini disruptori (supstance koje uzrokuju poremećaje u sastavu žlezda s unutrašnjim izlučivanjem) iz raznih hemikalija, kozmetike, gotovo svega čime smo okruženi – dodala je Šantićeva.
Poodmakla starost žene je jedan od češćih uzroka neplodnosti.
– Nakon 35. godine plodnost pada, a posebno nakon 42. godine – kaže Nina Gelo, šefica odeljenja za kliničku embriologiju KBC Zagreb.