Danas je Dan primirja u Prvom svetskom ratu, a kao zvaničan simbol nosi se cvet Natalijina ramonda. On govori o srpskom narodu, iskušenjima koja je prošao tokom i posle Prvog svetskog rata i o vaskrsnuću Srbije.
Izgled
Natalijina ramonda je višegodišnja, zimzelena zeljasta biljka. Nije lekovita. Ima snažno podzemno stablo.
Visoka oko 10 centimetara, i može imati do pet cvetova. Krunica joj je ljubičaste boje, a kao plod ima čahuru sa velikim brojem sitnih semena.
Otkriće i poreklo imena
Botaničar Josif Pančić otkrio da cvet ramonda postoji i raste i izvan Španije, područja na kom je otkrivena početkom 19. veka. Prema njegovim otkrićima, ramonda raste i na jugu Srbije, pa ju je stoga nazvao ramonda serbika.
Krajem 19. veka dvorski lekar Obrenovića Sava Petrović primetio je cvet ramonda u okolini Niša. Ime Natalijina ramonda ponela je po kraljici Nataliji Obrenović, inspirisano njenom lepotom.
Gde raste?
Biolozi kažu da je Natalijina ramonda preživela ledeno doba i danas naseljava područje centralnog Balkana. Može se naći u severnoj Grčkoj, Makedoniji, delovima Srbije. Ima je i u Botaničkoj bašti u Beogradu, a najlepša je u proleće, kada cveta.
Stanište joj je u pukotinama krečnjačkih stena na nadmorskoj visini od 350 do 2.150 metara, na Suvoj planini, u Sićevačkoj klisuri. Natalijina ramonda se nalazi na spisku retkih biljaka Evrope, a u Srbiji je zaštićena vrsta, kao prirodna retkost.
Cvet feniks
Biljka koja ima zapanjujuću sposobnost da “vaskrsava” i kada je potpuno osušena. Dovoljna je jedna kap vode da oživi. Zato je zovu i “cvet feniks”.
Navodno je 1928. botaničar Pavel Černjavski slučajno prosuo vodu na herbarijum u kome se nalazio osušeni cvet Natalijine ramonde i ona je nakon toga oživela.
Simbol pobede Srbije
Po ugledu na rusku georgijevsku lentu i britansku bulku – “popi”, i Natalijina ramonda nosi simboliku pobede. Biljka je višestruke simbolike za srpski narod s obzirom na to da se i on, poput feniksa, uzdigao posle velikih gubitaka i kroz sva iskušenja u Velikom ratu izašao kao pobednik. Ova biljka je endemska vrsta sa Kajmakčalana, gde se odigrala jedna od najvažnijih bitaka u Prvom svetskom ratu, kada je srpska vojska 1916. godine odnela važnu pobedu.
Zvaničan amblem za Dan primirja
Od 2012. godine Dan primirja u Prvom svetskom ratu u Srbiji se obeležava kao državni praznik. Glavni motiv za amblem ovog praznika je cvet Natalijine ramonde, iza koje se nalaze zelena i crna traka, što su boje Albanske spomenice. Preporuka je da se ovaj amblem nosi na reveru u nedelji koja prethodi prazniku, kao i na sam dan praznika.
