Na današnji dan 30. mart

2010 – Internet domen .yu prestao je da postoji brisanjem sa servera Elektrotehničkog fakulteta u Beogradu. Domen .yu uveden je 1989. godine za SFR Jugoslaviju, a posle njenog raspada za SR Jugoslaviju i na kraju za Srbiju i Crnu Goru. Na srpskim stranicama .yu domen je zamenio domen .rs, a na crnogorskim domen .me.

1135 – U Kordobi u Španiji rodjen je Mojsije Majmond (Moses Maimonides), najznačajniji jevrejski filozof srednjeg veka i jedan od najpoznatijih lekara svoga doba. Njegova dela prevedena su na mnoge jezike i uticala su na jevrejsku filozofiju i srednjovekovnu skolastiku.

1746 – Rodjen je španski slikar Fransisko de Goja (Francisco Goya). Kao dvorski slikar od 1786. naslikao je čuvene portrete članova kraljevske porodice, dvorjana i uglednih ličnosti.

1814 – Britanci i njihovi saveznici u ratu protiv Napoleona Bonaparte trijumfalno su ušli u Pariz.

1842 – Američki lekar Kraford Long (Crawford Long) prvi put je upotrebio etar kao anestetik prilikom hirurške intervencije u bolnici u gradu Džeferson u Virdžiniji.

1853 – Rodjen je holandski slikar Vinsent van Gog (Vincent van Gogh). Jedan od najvećih umetnika 20. veka čije je delo presudno uticalo na stvaranje novog likovnog izraza u evropskom slikarstvu, slavu je stekao posthumno. Neshvaćen i nepriznat za života, u dubokoj depresiji tragično je preminuo 29. jula 1890. Van Gogov neobuzdani, haotični i poetični unutrašnji svet prikazan je na njegovim remek delima kroz snažne i izražajne poteze četkice i stalno naglašen dijalog senke i svetla.

1856 – U Parizu je mirovnim ugovorom okončan Krimski rat vodjen od 1853. izmedju Rusije i Otomanskog carstva.

1863 – Princ Vilijam (William), mladji sin danskog kralja Kristijana IX (Cristian), postao je kralj Grčke pod imenom Džordž I.

1867 – Senatu SAD podnesen je ugovor o kupovini Aljaske od Rusije. Teritorija od milion i po kvadratnih kilometara kupljena je potom za 7,2 miliona dolara, oko dva centa po jutru zemlje. Aljaska je 1912. godine zvanično proglašena za teritoriju SAD, a 1959. godine postala je 49. američka država.

1894 – Rodjen je ruski konstruktor aviona Sergej Iljušin, koji je tokom tri decenije konstruisao više od 50 tipova aviona. Posebno je poznat po oklopnom jurišnom avionu „Il-2“ za potrebe sovjetskog ratnog vazduhoplovstva u Drugom svetskom ratu.

1912 – Ugovorom koji su u Fesu zaključili Francuska i marokanski sultan, Maroko je kao protektorat priključen francuskim kolonijalnim posedima.

1945 – Sovjetska armija je u Drugom svetskom ratu zauzela poljsku baltičku luku Dancig (Gdanjsk).

1950 – Umro je francuski političar i državnik Leon Blum, vodja Socijalističke stranke od osnivanja 1920, prvi socijalista premijer Francuske. Predvodio je vladu Narodnog fronta 1936-37. Posle nemačke okupacije Francuske u Drugom svetskom ratu odveden je u Nemačku, gde je bio zatvoren u logorima Buhenvald i Dahau. Po završetku rata ponovo je premijer 1946-47.

1967 – NATO je zatvorio vojne štabove u Francuskoj, nakon što je predsednik Šarl de Gol (Charles, Gaulle) odlučio da povuče zemlju iz tog zapadnog vojnog saveza.

1972 – Velika Britanija je stavila Severnu Irsku pod direktnu britansku upravu. Suspendovan je severnoirski parlament i vlada Unionističke stranke Brajana Foknera (Brian Faulkner).

1973 – Povlačenjem poslednjih američkih trupa i oslobadjanjem zarobljenika formalno je završeno vojno angažovanje SAD u Vijetnamu.

1979 – Iranci su na dvodnevnom referendumu ubedljivom većinom izglasali uspostavljanje Islamske republike.

1981 – U Vašingtonu je izvršen neuspeo atentat na predsednika SAD Ronalda Regana (Reagan).

1983 – Umro Rodoljub Čolaković, revolucionar, političar i književnik, učesnik Španskog gradjanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe, nosilac Partizanske spomenice 1941. i drugih odlikovanja među kojima Ordena narodnog heroja (Španija u plamenu, Kazivanja o jednom pokoljenju, Utisci iz Indije).

1986 – Umro je američki filmski glumac Džejms Kegni (James Cagney), koji se proslavio ulogama u kriminalističkim filmovima, među kojima su najpoznatiji „Državni neprijatelj“ i „Anđeli garava lica“. Dobitnik je Oskara za film „Jenki Dudl Dandi“.

1987 – Slika Van Goga (Gogh) „Suncokreti“ prodata je na aukciji u Londonu za 24,75 miliona funti (39,7 miliona dolara).

2000 – Novinari, izdavači i organizacije za očuvanje slobode medija iz celog sveta pokrenuli su u Briselu kampanju za odbranu nezavisnih medija i novinara u Srbiji koji su se našli na udaru režima predsednika SR Jugoslavije Slobodana Miloševića.

2000 – Umro je bivši austrijski predsednik Rudolf Kirhšleger (Kirchschlager). Za predsednika Austrije biran je dva puta izmedju 1974. i 1986. i bio je prvi austrijski predsednik koji nije bio član nijedne političke partije.

2002 – Umrla je britanska kraljica majka Elizabeta.

2003 – U američkoj državi Njujork zabranjeno je pušenje u restoranima i barovima.

2004 – Umro je legendarni saradnik britanske radio televizije BBC Alister Kuk (Alistair Cooke) koji je u svojoj čuvenoj emisiji „Pisma iz Amerike“, skoro šest decenija izveštavao o kulturnim i političkim zbivanjima u SAD.

2009 – Umro je francuski kompozitor Moris Žar (Maurice Jarre) slavan po muzici u filmovima „Lorens od Arabije“, „Doktor Živago“, „Put u Indiju“ što mu je donelo i Oskara za filmsku muziku. Komponovao je muziku za više od 150 filmova i sarađivao sa čuvenim režiserima (Alfred Hičkok, Džon Hjuston, Lukino Viskonti, Dejvid Lin i Piter Vir).

2017 – Ministri kulture zemalja Grupe sedam industrijski najrazvijenijih zemalja (G7) u Firenci su održali prvi sastanak posvećen pljačkama i švercu kulturnih dobara ekstremističkih organizacija.

2018 – Ubijeno je 16 ljudi u demonstracijama duž granice pojasa Gaze s Izraelom u kojima je učestvovalo 30.000 Palestinaca. Bio je to dan s najviše žrtava u Gazi od rata izraelske vojske i Hamasa 2014.

2022 – Dva miliona ukrajinske dece izbeglo je od rata u druge zemlje, a još 2,5 miliona je interno raseljeno unutar Ukrajine, prema podacima agencije Ujedinjenih nacija za decu.

(Beta)